- Prawidłowe oddychanie
Drodzy Rodzice!
Obserwujcie sposób oddychania Waszych dzieci podczas snu, oglądania telewizji, słuchania bajek czy innych czynności, które nie wymagają mówienia. Powinny wdychać powietrze nosem (do płuc dostaje się wtedy oczyszczone i ogrzane powietrze) i tą samą drogą je wypuszczać. Wiele dzieci w wieku przedszkolnym oddycha przez usta, przez co wciąga w drogi oddechowe powietrze pełne różnych pyłków, alergenów, co sprzyja niekończącym się infekcjom kataralnym.
Zachęcajcie swoje dzieci do oddychania przez nos. Bawcie się
i ćwiczcie prawidłowy oddech, z krótką fazą wdechu i dłuższą – według potrzeb – fazą wydechu, na przykład tak:
- huśtanie maskotki – dziecko leży na plecach, na brzuchu kładziemy mu książkę, a na niej sadzamy maskotkę; przy wdechu (nosem) brzuch się uwypukla („gruby brzuch”), przy wydechu – brzuch opada („chudy brzuch”);
- dmuchanie baniek mydlanych – wdech nosem, wydmuchnięcie powietrza przez rurkę tak, by bańka dzięki precyzji i sile wydechu nie upadła na ziemię;
- wprawianie w ruch wiatraczków (kolorowych, różnej wielkości) – odpowiednie gospodarowanie wydychanym powietrzem, w zależności od rozmiaru wiatraczka, równe i powolne dmuchanie, żeby wiatraczek „tańczył” jak najdłużej.
Dbajcie, by nosy dzieci były czyste, drożne, nauczcie prawidłowego wydmuchiwania zalegającej wydzieliny. Jakiekolwiek wątpliwości związane z anatomią migdałów podniebiennych konsultujcie z laryngologiem. Ich przerost może prowadzić nie tylko do nieprawidłowego oddychania, ale
i problemów ze słuchem.
- Wyrazistość wypowiedzi (samogłoski)
Drodzy Rodzice!
Być może dziadkowie, sąsiedzi, osoby, które na co dzień nie przebywają z Waszym dzieckiem, mówiły Wam, że jego wypowiedzi są dla nich niewyraźnie, niezrozumiałe. Komunikację może utrudniać nie tylko nieznajomość kontekstu wypowiedzi, ale także zbyt duże tempo wypowiedzi albo wady wymowy. Wpływając na poprawienie sposobu realizacji samogłosek przez dziecko, możemy zwiększyć wyrazistość jego wypowiedzi, dzięki czemu nie będzie miało trudności z osobistym przekazaniem dziadkom sugestii co do urodzinowego prezentu albo dokonaniem samodzielnego zakupu w sklepie osiedlowym.
Zaproponujcie dziecku zabawy:
- w przybyszów z dalekiej Samogłoskolandii – dziecko odgaduje nazwę przedmiotu znajdującego się w zasięgu wzroku, którą dorosły podaje, wymawiając z przesadną dokładnością wyłącznie samogłoski;
- „Jedzie pociąg, wiezie towar na literę…” – pierwsza osoba wybiera początkową literę nazw towarów, które będą wypowiadane kolejno przez uczestników zabawy. Należy zwracać uwagę na poprawną artykulację samogłosek i starać się, aby nazwy towarów w pociągu się nie powtarzały. Niewątpliwą zaletą tych zabaw jest to, że możecie z nich korzystać w kuchni, w sklepie, w czasie jazdy do przedszkola, słowem – wszędzie.
- Słyszenie i słuchanie
Drodzy Rodzice!
Czy zdarzyło się Wam kiedyś myśleć o swoim dziecku, że jest „niegrzeczne”, bo nie słucha Waszych poleceń, błędnie interpretuje Wasze pytania, musicie powtarzać wielokrotnie polecenia, myśli o „niebieskich migdałach”? Może słyszeliście od nauczycieli, że „kręci się, wierci, a potem nie wie, jak wykonać zadanie”? Zdarzają się też czasem sugestie, że dziecko jest posłuszne jedynie mamie albo jedynie tacie, a nic nie robi sobie z uwag drugiego rodzica. W moich rozmowach z rodzicami dość często pada stwierdzenie: dziecko słyszy dobrze, ale tylko to, co chce usłyszeć…
Zanim zaczniemy doszukiwać się złych cech u swojej pociechy, skonsultujmy się ze specjalistą – laryngologiem lub audiologiem. Sprawdźmy stan jego słuchu. Nawracające infekcje, częste zapalenie uszu mogą spowodować ubytki słuchu. Płyn w drogach słuchowych w pewnym stopniu odcina od niektórych dźwięków z otoczenia (wyobraźmy sobie rozmowę z drugą osobą z uszami zanurzonymi w wannie pełnej wody). Zdarza się, że dziecko dobrze odbiera dźwięki wyższe (głos mamy), a niższe są dla niego mniej osiągalne (głos taty), albo odwrotnie.
Warto przeprowadzić prosty test: mówcie do dziecka, kierujcie jakieś pytania albo zaproponujcie coś miłego głosem o normalnym natężeniu, ale stojąc do niego plecami. Mówiąc w ten sposób, odbieramy możliwość czytania z ust, czym dzieci kompensują sobie słabsze słyszenie mowy.
W każdym przypadku, gdy zauważymy albo dowiemy się od innych, że ze słuchem dziecka dzieje się coś niedobrego, należy niezwłocznie zacząć działać: konsultować, diagnozować, leczyć.
Dobry słuch jest niezwykle istotny dla prawidłowego rozwoju mowy, dla nabywania umiejętności czytania i pisania, dzięki niemu zapamiętujemy rymowanki oraz reguły ortograficzne. A przede wszystkim skutecznie komunikujemy się ze światem